در سپتامبر سال گذشته، اپل سری آیفون ۱۶ را معرفی کرد و وعده داد که این گوشی‌های جدید «برای هوش مصنوعی اپل ساخته شده‌اند». اما این ادعا کاملاً درست نبود و به گفته‌ی کارکنان این شرکت، بحران هوش مصنوعی اپل سال‌هاست که در حال شکل‌گیری است.
برای درک بهتر ماجرا، باید بدانید که هوش مصنوعی اپل (Apple Intelligence) حتی هنگام عرضه سری آیفون ۱۶ در دسترس نبود. زمانی هم که بالاخره وارد iOS شد، تنها تعداد محدودی از ویژگی‌های وعده‌داده‌شده را شامل می‌شد. اپل به‌تدریج در حال عرضه سایر قابلیت‌هایی‌ست که قبلا معرفی کرده بود، اما مهم‌ترین ابزار یعنی Siri هنوز غایب است.
دلایل زیادی پشت این شکست وجود دارد، اما دو عامل اصلی از نظر ما، مدیران شرکت و تعهد سفت‌وسخت اپل به حفظ حریم خصوصی کاربران است.
مدیران اپل پتانسیل هوش مصنوعی را درک نکردند
هوش مصنوعی ناگهان با محبوب شدن ChatGPT از سوی OpenAI ظاهر نشد. شرکت‌های بزرگی مانند گوگل، متا و آمازون سال‌هاست در حال کار بر روی توسعه هوش مصنوعی هستند، چون می‌دانستند که این فناوری در آینده نقش مهمی در دنیای محاسبات خواهد داشت. اما مدیران اپل با وجود علاقه‌ی استیو جابز به Siri پیش از درگذشتش ظاهرا متوجه اهمیت این موج نشدند. به گفته یکی از کارکنان، کریگ فدریگی، معاون ارشد مهندسی نرم‌افزار اپل، اصلاً فکر نمی‌کرد که هوش مصنوعی به چیزی مهم تبدیل شود.
فدریگی از سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی خودداری کرد. موضوع تأسف‌بارتر اینجاست که چندین مدیر ارشد دیگر بیش از ده سال پیش پتانسیل هوش مصنوعی را تشخیص داده بودند اما نتوانستند فدریگی را قانع کنند. سایر مدیران هم‌رده‌ی فدریگی نیز نسبت به آینده‌ی هوش مصنوعی بدبین باقی ماندند.
وقتی OpenAI دسترسی عمومی به ChatGPT را فراهم کرد، اپل کاملا غافلگیر شد. مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) که اساس هوش مصنوعی مدرن هستند، برای اپل کاملا ناگهانی ظاهر شدند. فدریگی زمانی که برای یک پروژه شخصی از ChatGPT برای نوشتن کد استفاده کرد، تازه متوجه شد هوش مصنوعی چه قابلیت‌هایی دارد. اما دیگر برای رقابت با سایرین خیلی دیر شده بود.
تعهد سخت‌گیرانه اپل به حریم خصوصی کاربران
اپل به‌شدت نسبت به حفظ حریم خصوصی داده‌های کاربران خود پایبند است. این موضوع، به گفته‌ی کارکنان اپل، باعث کاهش قابل‌توجه سرعت در آموزش مدل‌های هوش مصنوعی شرکت شده است. در حالی که OpenAI از داده‌های اینترنت و تعاملات کاربران با ChatGPT برای آموزش مدل‌های خود استفاده می‌کند، اپل حاضر نیست از داده‌های کاربران آیفون و مک برای این کار استفاده کند. همچنین اپل به وب‌سایت‌ها اجازه می‌دهد به‌راحتی از لیست منابع خزنده‌ی وب اپل خارج شوند، یعنی اطلاعاتشان جمع‌آوری نشود.
در دیجینوی بخوانید:
تیک‌تاک ابزار قدرتمند جدیدی بر پایه هوش مصنوعی معرفی کرد
این سیاست باعث شده حتی با وجود سرمایه‌گذاری سنگین، اپل در تحقیقات هوش مصنوعی، همچنان از رقبا عقب بماند. در حال حاضر اپل هزاران تحلیل‌گر در کشورهای مختلف دارد که خروجی‌های مدل‌های هوش مصنوعی خود را از نظر دقت بررسی می‌کنند. همچنین اپل در حال کار روی یک دستیار دیجیتال کاملا جدید با نام Siri مبتنی بر LLM است که قرار است جایگزین Siri فعلی شود.
جان جیاناندریا، که پیش‌تر در بخش‌های هوش مصنوعی گوگل فعالیت می‌کرد و در سال ۲۰۱۸ به اپل پیوست، اخیرا از مسئولیت توسعه محصولات کنار گذاشته شده است. جیاناندریا معتقد است که اپل با تهدیدی از سوی رقبا مواجه نیست. اما تیم کوک، مدیرعامل اپل که به‌شدت درگیر توسعه هوش مصنوعی است، اعتماد خود را به توانایی جیاناندریا از دست داده است.
کریگ فدریگی نیز از این به بعد مسئولیت بیشتری در حوزه تحقیق و توسعه هوش مصنوعی اپل بر عهده خواهد داشت. به نظر می‌رسد او خود را تا حدودی مسئول این وضعیت می‌داند. مدیران اپل نیز اخیرا اعلام کرده‌اند که مسئولیت شخصی خود را در قبال شکست پروژه Apple Intelligence می‌پذیرند.
آیفون به سراغ Gemini و سایر مدل‌های هوش مصنوعی می‌رود
اپل اکنون به‌سرعت در حال تلاش برای ارائه هرچه بیشتر ویژگی‌های وعده‌داده‌شده‌ی هوش مصنوعی روی دستگاه‌هایش است. در همین راستا، شرکت در حال مذاکره با گوگل است تا مدل پرچم‌دار هوش مصنوعی این شرکت، یعنی Gemini را به آیفون بیاورد. این همان رویکردی است که سامسونگ برای سری Galaxy S25 و گوگل برای گوشی‌های Pixel 9 انتخاب کرده‌اند.
گزارش‌ها همچنین حاکی از آن است که اپل قصد دارد مدل‌های هوش مصنوعی دیگری مانند Perplexity را نیز وارد اکوسیستم خود کند. این به کاربران امکان می‌دهد که مدل هوش مصنوعی مورد نظر خود را روی دستگاه اپلی‌شان انتخاب کنند.
ماجرای شکست Apple Intelligence نمونه‌ای کامل از این است که اگر در جوانی برای آینده‌ات سرمایه‌گذاری نکنی، آن آینده هزینه زیادی از تو می‌گیرد. این اتفاق همچنین باعث شده اپل در نحوه‌ی معرفی قابلیت‌های جدیدش بازنگری کند.
کارکنان می‌گویند از این به بعد اپل با احتیاط بیشتری عمل خواهد کرد و فقط ویژگی‌هایی را معرفی می‌کند که چند ماه پیش از عرضه نهایی‌شان آماده شده‌اند. به همین دلیل، احتمالا کنفرانس WWDC امسال (کنفرانس جهانی توسعه‌دهندگان اپل) بسیار کم‌هیاهوتر از قبل خواهد بود.
دیدگاه ها