حدود ۸۰۰۰ سال پیش، تمدن‌های بسیاری در دشت‌هایی که اکنون در زیر آب‌های دریای شمال و دریای بالتیک غرق شده‌اند، زندگی می‌کردند. اکنون، دانشمندانی از مؤسسات تحقیقاتی مختلف اروپای شمالی، در حال انجام یک مطالعه بزرگ برای تجزیه و تحلیل این مناطق و یافتن شواهدی از این تمدن‌های گذشته هستند. زمان از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا بسیاری از مناطقی که دانشمندان امیدوارند به کاوش در آن‌ها بپردازند، برای نصب مزارع بادی در زیر دریا نیز در حال توسعه هستند؛ اقدامی که برای مقابله با بالا آمدن سطح آب دریاها در این دوران ضروری است.
حدود ۸۰۰۰ تا ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد، دریای شمال و بالتیک … اصلاً دریا نبودند. در عوض، آن‌ها دشت‌های وسیعی بودند که سکونتگاه تمدن‌های باستانی انسان بودند. اما با پایان یافتن آخرین عصر یخبندان، سطح آب دریاها بالا آمد و این مناطق کم‌ارتفاع را زیر آب برد و هر اثری از تمدن‌های پررونق را از بین برد؛ البته تقریباً هر اثری.
مرکز تحقیقات مناظر طبیعی غرق‌شده دانشگاه برادفورد در بریتانیا، سازمان زمین‌شناسی TNO هلند، مؤسسه دریایی فلاندریس و دانشگاه یورک به زودی این تمدن‌های گمشده را به عنوان بخشی از یک همکاری تحقیقاتی به نام SUBNORDICA مورد کاوش قرار خواهند داد. یکی از سرزمین‌های باستانی که این پروژه قصد کاوش در آن را دارد، داگرلند است که تصور می‌شود حدود ۸۲۰۰ سال پیش در منطقه دریای شمال زندگی در آن جریان داشته است.
وینسنت گافنی، رهبر مرکز تحقیقات مناظر طبیعی غرق‌شده، در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: «بیست هزار سال پیش، سطح آب دریا در جهان ۱۳۰ متر پایین‌تر از امروز بود. با گرمایش تدریجی زمین و افزایش سطح آب دریاها، مناظر طبیعی منحصربه‌فردی که هزاران سال میزبان جوامع انسانی بودند، ناپدید شدند. ما تقریباً هیچ چیز درباره مردمانی که در این دشت‌های بزرگ زندگی می‌کردند نمی‌دانیم. در حالی که اروپا و جهان به سمت تولید انرژی با انتشار صفر حرکت می‌کنند، توسعه سواحل یک اولویت استراتژیک محسوب می‌شود. پروژه SUBNORDICA از جدیدترین فناوری‌ها برای کاوش در این سرزمین‌ها و حمایت از توسعه پایدار استفاده خواهد کرد.»
از جمله این فناوری‌ها می‌توان به نقشه‌برداری پیشرفته بستر دریا و شبیه‌سازی رایانه‌ای سکونتگاه‌های گمشده، به همراه ابزارهای هوش مصنوعی، بررسی‌های لرزه‌ای و آکوستیک و حفاری‌ها اشاره کرد. در ماه مارس، دانشگاه برادفورد برنامه خود را برای تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده از بررسی‌های مغناطیس‌سنجی با هدف ارزیابی تأثیرات زیست‌محیطی طرح‌های آینده انرژی سبز اعلام کرد. پژوهشگران این دانشگاه می‌گویند میدان‌های مغناطیسی می‌توانند به شناسایی «مناطق تشکیل‌دهنده پیت (نوعی زغال سنگ) یا مکان‌هایی که فرسایش رخ داده است، مثلاً در کانال‌های رودخانه» کمک کنند.
زمان برای بررسی این تمدن‌های زیر آب بسیار حیاتی است. هزاران سال پیش، حدود ۷.۷ میلیون مایل مربع از خشکی بیشتر بود و از این مقدار، ۱.۱۶ میلیون مایل مربع در امتداد خط ساحلی فعلی اروپا قرار داشت. پژوهشگران این منطقه را «جذاب‌ترین سرزمین برای سکونتگاه‌های ماقبل تاریخ در کل قاره» توصیف می‌کنند.
امروزه، این زمین‌ها عمدتاً قسمت‌های زیر دریا در نزدیکی سواحل را تشکیل می‌دهند که در حال حاضر به عنوان مکانی برای نصب مزارع بادی فراساحلی برای مبارزه با تغییرات اقلیمی در حال توسعه هستند. این گسترش عظیم زیرساخت‌های انرژی سبز می‌تواند دسترسی علمی به این مناطق را محدود کند، بنابراین پروژه‌هایی مانند SUBNORDICA در تلاشند تا قبل از اینکه دیر شود، منطقه را بررسی کنند.
پیتر مو آستروپ، باستان‌شناس زیر آب در موزه موئسگارد دانمارک، در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: «SUBNORDICA اهمیت سواحل باستانی و منابع آن برای انسان‌ها را بررسی خواهد کرد. از طریق بررسی‌های غواصی در خلیج آرهوس [در دانمارک]، ما مشخص خواهیم کرد که سکونتگاه‌های ساحلی در مقایسه با سکونتگاه‌های داخلی چقدر گسترده بودند و چگونه منابع دریایی ۹۰۰۰ تا ۸۵۰۰ سال پیش مورد بهره‌برداری قرار می‌گرفتند. این دانش سپس برای هدف قرار دادن کاوش‌های باستان‌شناسی در مناطق کمتر در دسترس استفاده خواهد شد.»
در حالی که کشورها با افزایش سطح آب دریاها می‌جنگند نبردی که برای برخی از کشورهای دریای شمال هرگز به پایان نرسیده است دانشمندان در تلاشند تا کشف کنند چه اتفاقی برای این انسان‌های ماقبل تاریخ افتاد که آن‌ها نیز به طور مشابه افزایش دما را تجربه کردند؛ پدیده‌ای که تمدن‌هایشان را تهدید و در نهایت نابود کرد.
دیدگاه ها