یک زن به دنبال درمانی برای توهماتی بود که از کودکی با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کرد؛ توهماتی که در آن‌ها چهره افراد به ویژگی‌های شبیه اژدها تغییر شکل می‌داد.
علائم
این زن به یک کلینیک روانپزشکی سرپایی مراجعه کرد و به پزشکان گفت که وقتی به چهره افراد نگاه می‌کند، آن‌ها را در حال تبدیل شدن به صورت اژدها می‌بیند. او همچنین صورت‌های اژدهاگونه را حتی در زمانی که هیچ فردی حضور نداشت، به صورت خودبه‌خودی در مقابل خود مشاهده می‌کرد. این توهمات برای او ناراحت‌کننده بودند و توانایی او برای تعامل با دیگران را تحت تأثیر قرار داده بودند.
پزشکان در گزارش خود نوشتند که بیمار گفته است چهره‌های انسان که در ابتدا عادی به نظر می‌رسیدند، «سیاه می‌شدند، گوش‌های دراز و نوک‌تیز و پوزه‌ای برجسته پیدا می‌کردند و پوستی خزنده با چشم‌های بزرگ به رنگ‌های زرد، سبز، آبی یا قرمز درخشان نمایش می‌دادند.» او اضافه کرد که این توهمات را از دوران کودکی تجربه کرده است.
روند تشخیص
پزشکان کلینیک، آزمایش‌های خون، یک تکنیک اسکن مغزی به نام نوار مغزی (EEG) و یک معاینه عصبی انجام دادند. تمام نتایج طبیعی بودند. با این حال، اسکن ام‌آرآی (MRI) از مغز بیمار چندین ضایعه در نزدیکی هسته عدسی‌شکل نشان داد. آسیب به این بخش از مغز با اختلالات شناختی مانند مشکلات در توجه و حافظه، به ویژه در ارتباط با اسکیزوفرنی، مرتبط است. این ضایعات که در سیم‌کشی عایق‌شده مغز به نام ماده سفید ظاهر شده بودند، ممکن است در اثر پارگی عروق خونی کوچک در مغز ایجاد شده باشند. با این حال، طبق گزارش، این آسیب‌ها جدید نبودند.
اگرچه نوار مغزی (EEG) هیچ ناهنجاری را نشان نداد، پزشکان گمان کردند که توهمات بصری بیمار به دلیل فعالیت الکتریکی غیرمعمول در بخش‌هایی از مغز است که رنگ‌ها و چهره‌ها را پردازش می‌کنند؛ به طور خاص، قشر گیجگاهی-پس‌سری شکمی. این منطقه که در پشت مغز قرار دارد، در تنظیم شناسایی اشیاء نقش دارد. پزشکان نظریه دادند که ضایعات کشف‌شده توسط ام‌آرآی ممکن است این فعالیت الکتریکی را تحریک کرده باشند و شاید از بدو تولد، به دلیل کمبود موقت اکسیژن کمی قبل یا بعد از تولد، وجود داشته‌اند.
تشخیص
پزشکان تشخیص دادند که این زن به نوعی از بیماری پروسوپومتامورفوپسیا (PMO) مبتلا است. این بیماری نادر بر نحوه درک فرد از چهره انسان تأثیر می‌گذارد و باعث می‌شود ویژگی‌های صورت به شکل چشمگیری تحریف شوند. ویژگی‌ها ممکن است بزرگ یا کوچک به نظر برسند؛ آن‌ها ممکن است آویزان شوند، به پهلو کشیده شوند یا از جای خود خارج شوند. در افراد مبتلا به همی-پروسوپومتامورفوپسیا (Hemi-PMO)، تنها یک سمت از چهره مشاهده‌شده تحت تأثیر قرار می‌گیرد. در پروسوپومتامورفوپسیای تمام‌چهره (Full-face PMO)، تحریف، تمام چهره‌ای را که فرد می‌بیند، دربر می‌گیرد. این بیماری با تغییرات در ساختار مغز و اختلالاتی که بر عملکرد مغز تأثیر می‌گذارند، مانند صرع، میگرن و سکته مغزی مرتبط است.
درمان
پزشکان برای بیمار دوزهای روزانه اسید والپروئیک را تجویز کردند؛ یک داروی ضد تشنج که همچنین میگرن و علائم اختلال دوقطبی را تسکین می‌دهد. این درمان، توهمات بصری زن را کنترل کرد.
با این حال، او سپس شروع به تجربه توهمات شنیداری به شکل صداهای کوبنده در هنگام خواب کرد. پزشکان داروی او را به ریواستیگمین تغییر دادند؛ دارویی که معمولاً برای درمان علائم زوال عقل ناشی از آلزایمر یا پارکینسون استفاده می‌شود. این دارو باعث شد توهمات شنیداری کمتر اتفاق بیفتند و علائم بصری او را نیز به سطحی قابل مدیریت کاهش داد. پس از سه سال از این درمان، زن گزارش داد که وضعیت کاری او تثبیت شده و روابط اجتماعی‌اش بهبود یافته است.
چه چیزی این مورد را منحصر به فرد می‌کند؟
طبق یک بررسی در سال ۲۰۲۱، پروسوپومتامورفوپسیا به طور استثنایی نادر است و تنها ۸۱ مورد از آن طی ۱۰۰ سال گذشته در ادبیات پزشکی گزارش شده است. در اکثر افرادی که این بیماری را تجربه می‌کنند، اثر تحریف‌کننده آن بر چهره انسان تنها چند روز یا چند هفته به طول می‌انجامد. موارد شناخته‌شده‌ای از تحریفات ناشی از این بیماری باعث شده چهره افراد «شبیه به اهریمن» دیده شود، اما در مورد این زن، هنوز مشخص نیست که چه چیزی باعث درک بسیار خاص و گزینشی او از اژدهاهای خزنده‌مانند شده است.
دیدگاه ها