شرکت اوپنایآی، سازنده چتجیپیتی، از آخرین نسخه مدل هوش مصنوعی خود به نام GPT-5 رونمایی کرد که به ادعای این شرکت میتواند تخصصی در سطح دکترا ارائه دهد.
این مدل جدید که با عنوان “هوشمندتر، سریعتر و کاربردیتر” معرفی شده، توسط سم آلتمن، همبنیانگذار و مدیرعامل اوپنایآی، به عنوان آغازگر عصری جدید برای چتجیپیتی توصیف شده است.
آلتمن پیش از عرضه رسمی این مدل در روز پنجشنبه گفت: “داشتن چیزی مثل GPT-5 در هر دوره دیگری از تاریخ بشر تقریباً غیرقابل تصور بود.” رونمایی GPT-5 و ادعای تواناییهای آن در “سطح دکترا” در حوزههایی مثل برنامهنویسی و نویسندگی، در حالی صورت میگیرد که شرکتهای فناوری برای داشتن پیشرفتهترین چتبات هوش مصنوعی با هم رقابت میکنند.

ایلان ماسک نیز اخیراً ادعاهای مشابهی درباره چتبات هوش مصنوعی خود به نام “گراک” مطرح کرده که در پلتفرم ایکس (توییتر سابق) ادغام شده است. ماسک در مراسم رونمایی آخرین نسخه گراک ماه گذشته گفت این مدل “در همه زمینهها از سطح دکترا بهتر است” و آن را “هوشمندترین هوش مصنوعی جهان” نامید.
همزمان، آلتمن اعلام کرد مدل جدید اوپنایآی کمتر دچار “توهمات” (حالتی که مدلهای زبانی بزرگ پاسخهای نادرست میدهند) میشود و کمتر گمراهکننده عمل میکند. اوپنایآی همچنین GPT-5 را به عنوان دستیار حرفهای برای برنامهنویسان معرفی کرده، رویکردی که دیگر توسعهدهندگان بزرگ هوش مصنوعی در آمریکا مثل آنتروپیک (سازنده “کلاد کد”) نیز دنبال میکنند.
قابلیتهای GPT-5 چیست؟
اوپنایآی بر توانایی GPT-5 در ساخت کامل نرمافزارها و قدرت استدلال بهتر آن تأکید دارد؛ به طوری که پاسخها شامل مراحل حل مسئله، منطق و استنتاج باشند. این شرکت مدعی است این مدل برای صداقت بیشتر آموزش دیده، پاسخهای دقیقتری میدهد و در کل، تعامل با آن بیشتر شبیه گفتوگو با انسان است.
به گفته آلتمن، این مدل “به شکل محسوسی بهتر” از نسخههای قبلی است. او در جلسه توجیهی پیش از عرضه گفت: “GPT-3 مثل حرف زدن با یک دانشآموز دبیرستانی بود… GPT-4 شبیه صحبت با دانشجوی دانشگاه بود. اما GPT-5 اولین بار است که واقعاً احساس میکنید با یک متخصص دکترا در هر زمینهای گفتوگو میکنید.”

با این حال، پروفسور کاریسا ولیز از مؤسسه اخلاق در هوش مصنوعی معتقد است که عرضه GPT-5 ممکن است آنطور که بازاریابی آن نشان میدهد، چندان مهم نباشد. او گفت: “هرچند این سیستمها بسیار پیشرفته هستند، اما نتوانستهاند واقعاً سودآور باشند.” و افزود: “این مدلها فقط میتوانند استدلال انسان را تقلید کنند، نه اینکه واقعاً مانند انسان فکر کنند.”
این محقق هشدار داد: “چالش اصلی این است که اگر نتوانیم جو هیجانانگیز فعلی حول این فناوری را حفظ کنیم، احتمال فروپاشی سریع آن مانند حبابهای اقتصادی گذشته وجود دارد. به گمانم بخش عمدهای از این تبلیغات، صرفاً ترفندی بازاریابی است و نه نشانهای از پیشرفت واقعی.”
مارک سیسلک، خبرنگار هوش مصنوعی بیبیسی، پیش از عرضه رسمی به GPT-5 دسترسی داشت. او گفت: “جز تفاوتهای جزئی در ظاهر، تجربه استفاده شبیه نسخه قدیمی بود: با تایپ متن به آن سوال میدهید یا وظیفهای محول میکنید. حالا با “مدل استدلالی” کار میکند که یعنی برای حل مسائل بیشتر فکر میکند، اما این بیشتر یک پیشرفت تدریجی است تا انقلابی در فناوری.”
این شرکت از روز پنجشنبه این مدل را برای همه کاربران عرضه میکند. در روزهای آینده مشخص میشود آیا واقعاً به خوبی ادعاهای آلتمن هست یا نه.
تنش با شرکت رقیب

شرکت آنتروپیک اخیراً دسترسی اوپنایآی به رابط برنامهنویسی (API) خود را قطع کرد و ادعا کرد این شرکت با استفاده از ابزارهای کدنویسی آن پیش از عرضه GPT-5، شرایط استفاده از خدماتش را نقض کرده است.
سخنگوی اوپنایآی پاسخ داد: “بررسی دیگر سیستمهای هوش مصنوعی برای ارزیابی پیشرفت و ایمنی خودمان، کاری روتین در صنعت هوش مصنوعی است.” او افزود: «با اینکه به تصمیم Anthropic برای قطع دسترسی ما احترام میگذاریم، اما این اقدام ناامیدکننده است، بهویژه با توجه به اینکه API ما همچنان برای آنها در دسترس است.»
ارائهی نسخهی رایگان برای مدل جدید ممکن است نشانهای از تغییر رویکرد OpenAI باشد؛ حرکتی بهسوی مدلهای غیرانحصاری، برخلاف سیاستهای پیشین این شرکت.
تغییرات در چتجیپیتی
اوپنای آی روز دوشنبه اعلام کرد که در حال ایجاد تغییراتی برای ترویج رابطه سالمتر بین کاربران و چتجیپیتی است.

این شرکت در یک پست وبلاگی نوشت: «هوش مصنوعی میتواند نسبت به فناوریهای قبلی پاسخگوتر و شخصیتر به نظر برسد، بهویژه برای افرادی که در شرایط روحی یا احساسی آسیبپذیر قرار دارند.»
این شرکت گفت که به سوالاتی مانند «آیا باید با دوستپسرم قطع رابطه کنم؟» پاسخ قطعی نخواهد داد، بلکه «به شما کمک میکند تا با پرسیدن سوالات و سنجش مزایا و معایب، بهتر فکر کنید.»
در ماه مه، اوپنای آی یک بهروزرسانی که مورد انتقاد قرار گرفته بود را متوقف کرد؛ این بهروزرسانی به گفته سم آلتمن، چتجیپیتی را «بیش از حد چاپلوس» کرده بود.
آلتمن در یک قسمت اخیر از پادکست اوپنای آی گفت که در حال فکر کردن درباره نحوه تعامل مردم با محصولاتش است. او گفت: «همهچیز قرار نیست بدون مشکل باشد. همچنان چالشهایی وجود خواهد داشت. مردم ممکن است رابطههایی شبهاجتماعی (parasocial) با این هوش مصنوعیها برقرار کنند؛ رابطههایی که ممکن است تا حدی مسئلهدار باشند. جامعه باید چارچوبهای جدیدی برای مدیریت این روابط تعیین کند. البته مزایای این فناوری هم فوقالعاده خواهد بود.»

آلتمن به عنوان طرفدار فیلم «او» (Her) محصول سال ۲۰۱۳ شناخته میشود که در آن یک مرد با یک همراه هوش مصنوعی رابطه برقرار میکند.
در سال ۲۰۲۴، اسکارلت جوهانسون، بازیگری که صداپیشه هوش مصنوعی در این فیلم بود، گفت که پس از راهاندازی یک چتبات با صدایی «بهطرز عجیبی شبیه» صدای خودش توسط اوپنای آی، «شوکه» و «عصبانی» شده است.
دیدگاه ها